Podstawa teoretyczna i zasady postępowania
Program „Strażnicy Uśmiechu” oferowany jest w Polsce w porozumieniu z Trenerami przeszkolonymi przez Nadę Ignjatović Savić oraz Instruktorami, którzy są przygotowywani do prowadzenia szkoleń dla nauczycieli przez Centrum Pozytywnej Edukacji w Warszawie – więcej informacji mogą Państwo uzyskać pod adresem www.pozytywnaedukacja.pl
Podstawa teoretyczna programu jest połączeniem interaktywnego i konstruktywistycznego podejścia do rozwoju człowieka L. Wygotskiego z modelem „Porozumienia bez Przemocy” M. B. Rosenberga.
Poprzez zajęcia prowadzone w atmosferze zabawy, stwarza się dzieciom możliwość:
- rozwijania osobistej i społecznej świadomości,
- uświadamiania sobie swojej wyjątkowości, wzajemnych różnic i podobieństw,
- wzbogacania swoich doświadczeń i umiejętności radzenia sobie z problemami,
- rozwijania optymalnych strategii przezwyciężania nieprzyjemnych stanów psychicznych,
- rozwijania sztuki wyrażania siebie i komunikacji z innymi,
- umacniania zaufania i wiary w stosunku do siebie i innych.

Zasady postępowania:
- Gotowe rozwiązania nie istnieją, nie ma gotowych odpowiedzi. Dorosły pytając nie ma z góry ustalonej odpowiedzi, jaką powinien otrzymać od dziecka. Należy położyć akcent na proces odkrywania i poznawania, a nie na wynik. Proces poznawczy następuje poprzez zabawę.
- Dorosły organizuje zajęcia w taki sposób, by dzieci odczuły potrzebę i chęć wymiany swoich doświadczeń pomiędzy sobą, a nie tylko z dorosłym.
- Dorosły ukierunkowuje (pracuje nad rozwojem) jednak na nic nie nalega, elastycznie przechodzi między nastawieniem symetrycznym i asymetrycznym, między niesieniem pomocy i wsparcia dziecku, a ośmielaniem i zachęcaniem go do podejmowania działań.
- Pielęgnuje pozytywne nastawienie, komentuje je i stara się podkreślać wszystko to, co jest pozytywne i dobre w każdym z osobna, i to w sposób konkretny (podoba mi się, że zrobiłeś to czy tamto), a nie ogólnie (jesteś dobry).
- Stwarza atmosferę zaufania i akceptacji, bez ocen i krytyki.
- Reaguje bardzo wrażliwie na emocje: dzieci czują się bezpiecznie tylko w otoczeniu, które akceptuje ich uczucia, w którym mogą swobodnie wyrazić swoje dobre lub złe samopoczucie.
- Toleruje okazywanie negatywnych emocji; daje czas, by dzieci mogły je uzewnętrznić (strach, gniew, blokada…); nie zadaje pytań, nie próbuje negować emocji (nie płacz, to nie ma sensu…). Pomaga dziecku, by zdefiniowało swoje uczucia: (jesteś smutny albo zły…). Wspiera dziecko i dodaje odwagi, by swoją energię wykorzystywało konstruktywnie, by nie raniło siebie, ani innych.
- Pokazuje, że jest zadowolony i ceni to, że dziecko potrafi zapanować nad emocjami; uczy go, by panowało nad swoimi słabościami, by cieszyło się swoimi osiągnięciami, by odczuwało dumę z siebie i potrafiło ją wyrazić.
- Jest świadomy, że własnym zachowaniem modeluje zachowanie dzieci. Dzieci kształtują swoje zachowanie według wzorców, które dostarczają im dorośli.
- Wykazuje się tolerancją, zrozumieniem i wolą współpracy, a to znaczy, że sam jest w stosunku do innych łagodny, spokojny, pozbawiony agresji.
- Podkreśla oryginalność – to, że każdy jest jedyny i niepowtarzalny, zaś różnice między nami tylko nas wzbogacają.
Najważniejszym zadaniem w wychowaniu dzieci jest pomoc w formowaniu pozytywnego wyobrażenia o sobie, by wytworzyły wiarę w siebie oraz poczucie, że gdy dają coś z siebie innym i przyjmują coś od innych, to jednocześnie wzbogacają siebie nawzajem.
Program „Strażnicy Uśmiechu”
Program „Strażnicy uśmiechu” to cykl warsztatów psychoedukacyjnych przeznaczonych dla nauczycieli, psychologów i pedagogów szkolnych pracujących z dziećmi i młodzieżą w wieku:
- od 5 do 10 lat – „Strażnicy uśmiechu” część 1
- od 10 do 15 lat – „Strażnicy uśmiechu” część 2
Program może być realizowany na godzinach wychowawczych, w ramach zajęć pozalekcyjnych lub też na godzinie dodatkowej (art. 42 Karty Nauczyciela), przeznaczonej na zajęcia wspierające, wyrównawcze, rozbudzające zainteresowania oraz zdolności uczniów. Powinien być zrealizowany w ciągu jednego roku szkolnego, podczas kolejnych tygodni, w miarę możliwości bez dłuższych przerw pomiędzy zajęciami.
Program może być realizowany przez nauczycieli, którzy ukończyli szkolenie przygotowujące do jego prowadzenia. W ramach szkolenia nauczyciele uzyskują przygotowanie do prowadzenia obu części programu.
Założenia
Warsztaty przygotowujące nauczycieli do prowadzenia z dziećmi zajęć rozwijających kompetencje społeczno–emocjonalne z wykorzystaniem scenariuszy programu „Strażnicy Uśmiechu”
Cele
- Rozwój samoświadomości dzieci, kształtowanie umiejętności życiowych oraz społeczno–emocjonalnych, w tym radzenia sobie z nieprzyjemnymi uczuciami i konfliktami, a także umacnianie zaufania do siebie i do innych.Podstawa teoretyczna programu jest połączeniem interaktywnego i konstruktywistycznego podejścia do rozwoju człowieka L. Wygotskiego z modelem Porozumienia bez Przemocy M. B. Rosenberga.
Poprzez zajęcia prowadzone w atmosferze zabawy, stwarza się dzieciom możliwość:- rozwijania osobistej i społecznej świadomości,
- uświadamiania sobie swojej wyjątkowości, wzajemnych różnic i podobieństw,
- wzbogacania swoich doświadczeń i umiejętności radzenia sobie z problemami,
- rozwijania optymalnych strategii przezwyciężania nieprzyjemnych stanów psychicznych,
- rozwijania sztuki wyrażania siebie i komunikacji z innymi,
- umacniania zaufania i wiary w stosunku do siebie i innych.
- Poprawa efektów nauczania, zapewnienie spójnych oddziaływań wychowawczych szkoły oraz rozwijanie kompetencji społeczno–emocjonalnych dzieci i młodzieży.Realizacja programu w szkole wpływa na:
- poprawę wyników nauczania i frekwencji;
- zwiększenie poczucia bezpieczeństwa,
- ograniczenie przemocy i zachowań agresywnych;
- pogłębienie współpracy i wzajemnego wsparcia w gronie pedagogicznym;
- zapobieganie wypaleniu zawodowemu nauczycieli
Dzieci, uczestnicząc w zajęciach, uczą się:
- rozpoznawać i wyrażać swoje uczucia;
- rozwiązywać konflikty w sposób konstruktywny;
- budować adekwatną samoocenę i poczucie własnej wartości;
- nawiązywać pozytywne relacje z rówieśnikami.
Nauczyciele, poprzez realizację programu:
- poznają uczniów, ich indywidualne zdolności i potencjał;
- podnoszą swoje umiejętności wychowawcze;
- doskonalą warsztat pracy;
- pogłębiają kontakty z rodzicami uczniów.
Podstawą programu jest posługiwanie się symboliką (rysunek, pantomima, gry, scenki) oraz wymiana zdań i omawianie tematów w grupie, co daje dzieciom możliwość świadomego przeżywania własnych wewnętrznych stanów i pozwala na poszukiwanie rozwiązań problemów. Ćwiczenia relaksacyjne i ruchowe pomagają dzieciom pozbyć się napięcia i przyczyniają się do stworzenia dobrego nastroju w grupie.
Warsztaty zostały opracowane i uporządkowane tematycznie w taki sposób, by dziecko stopniowo oswajało się z tym, co jest dla niego nieprzyjemne i bolesne, a w konsekwencji dalszych spotkań wyzwalało w sobie pozytywne uczucia i aktywną postawę.
Tezy istotne dla programu:
- Dziecięce przeżywanie świata i siebie w tym świecie dokonuje się za pośrednictwem dorosłych, którzy pomagają dziecku zmierzyć się z wyzwaniami, prowadząc go na wyższy poziom rozwoju, a jednocześnie chronią go przed doświadczeniami, do których jeszcze nie dorosło;
- Dzieci są aktywnymi uczestnikami interakcji;
- Gotowe rozwiązania nie istnieją, nie ma gotowych odpowiedzi. Dorosły pytając nie ma z góry ustalonej odpowiedzi, jaką powinien otrzymać od dziecka. Należy położyć akcent na proces odkrywania i poznawania, a nie na wynik. Proces poznawczy następuje poprzez zabawę;
- Dorosły pielęgnuje pozytywne nastawienie, komentuje je i stara się podkreślać wszystko to, co jest pozytywne i dobre w każdym z osobna;
- Stwarza atmosferę zaufania i akceptacji, bez ocen i krytyki;
- Wspiera dziecko i dodaje odwagi, by swoją energię wykorzystywało konstruktywnie, by nie raniło siebie, ani innych.
Najważniejszym zadaniem w wychowaniu dzieci jest pomoc w formowaniu pozytywnego wyobrażenia o sobie, by wytworzyły wiarę w siebie oraz poczucie, że gdy dają coś z siebie innym i przyjmują coś od innych, to jednocześnie wzbogacają siebie nawzajem.
UWAGA!
Program, może być potraktowany jako forma kontynuacji programu „Przyjaciele Zippiego”
w klasach starszych.
Osoby zainteresowane szkoleniem prosimy o przysłanie karty zgłoszenia na nasz adres e-mail (po zeskanowaniu), faksem lub pocztą:
Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli „Oświata-Lingwista”
ul. Św. Barbary 1
(budynek Gdańskiej Szkoły Podstawowej „Lingwista”
80-753 Gdańsk